<!-- @page { size: 21cm 29.7cm; margin: 2cm } P { margin-bottom: 0.21cm } -->

Na powód przestępstwa składa się:

1. Zamiar

2. Przygotowanie

3. Usiłowanie

4. Dokonanie

Trzy ostatnie elementy z wyżej wymienionych konstruują formy stadialne, czyli przygotowanie, usiłowanie, dokonanie. Natomiast powód oprócz tych trzech elementów posiada również zamiar. Na tym polega różnica pomiędzy nazwami tych form.

Zamiar jest to nastawienie psychiczne sprawcy. Sprawca nie ponosi odpowiedzialności za zamiar, gdyż ustawa łączy odpowiedzialność z czynem osoby a nie myślami.

Przygotowanie zachodzi wtedy, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stwarzać warunki do przedsięwzięcia czynu zabronionego. Przygotowanie może zawierać dwie formy:

• formę personalną - polega na wejściu w porozumienie z inną osobą w celu dokonania czynu zabronionego.

• formę rzeczową - polega na zbieraniu informacji, środków bądź wejściu w posiadanie narzędzi w celu dokonania czynu zabronionego.

Przygotowanie jest karalne tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi (art.16kodeksu karnego). Na gruncie kodeksu karno-skarbowego żaden z przepisów części ogólnej nie mówi o karalności za przygotowanie. Możliwość odpowiedzialności za tą formę stadialną możemy doszukać się w art.67§2 KKS, który zakłada karalność uzyskania i przysposobienie środków w celu popełnienia przestępstwa fałszowania znaków akcyzy lub upoważnienia do odbioru banderol akcyzowych.

Usiłowanie składa się z trzech elementów go charakteryzujących:

1. Zamiaru popełnienia czynu zabronionego. Musi odnosić się do popełnienia konkretnego czynu zabronionego. Strona podmiotowa usiłowania charakteryzuje się dwoma zamiarami: zamiarem bezpośrednim i zamiarem ewentualnym.

2. Zachowania bezpośrednio zmierzającego do dokonania czynu zabronionego. Jest to takie zachowanie, które wywołuje konkretne zagrożenie dla dobra prawnego a nie zagrożenie abstrakcyjne.

3. Braku dokonania przez sprawców zamierzonego czynu. Granica między usiłowaniem a dokonaniem przebiega w zakresie wypełnienia lub nie wypełnienia wszystkich znamion czynu zabronionego.

Dokonanie czynu następuje z chwilą realizacji wszystkich ustawowych znamion. W przypadku przestępstwa formalnego dokonanie następuje, kiedy znamię czasownikowe użyte w dyspozycji przepisu dla określenia czynu może zostać użyte w czasie przeszłym w związku z konkretnym działaniem bądź zaniechaniem sprawcy np., kiedy w ustawie jest mowa o nie zabieraniu a sprawca zabrał, wówczas mamy czas przeszły i poniekąd formę dokonaną. W takim przypadku zachowania się sprawcy będziemy mówili o dokonaniu przestępstwa. Przy przestępstwach materialnych skutkowych dla dokonania przestępstwa koniecznym jest zaistnienie skutku.

Usiłowanie dzielimy na:

Usiłowanie udolne - polega na tym, że sprawca nie dokonuje przestępstwa, choć mógł to uczynić.

Usiłowanie nieudolne - zachodzi wówczas, gdy sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie przestępstwa jest niemożliwe:

1. z uwagi na brak przedmiotu,

2. ze względu na użycie środka nienadającego się do popełnienia czynu zabronionego.

Zgodnie z art.14§2 kodeksu karnego w związku z art.21§2 kodeksu karno-skarbowego sąd w przypadku usiłowania nieudolnego może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet od niej odstąpić. Na gruncie kodeksu karno-skarbowego usiłowanie jest karalne zawsze, gdy przestępstwo jest zagrożone karą przekraczającą rok pozbawienia wolności. Jeżeli przestępstwo bądź wykroczenie jest zagrożone karą nieprzekraczającą roku lub karą łagodniejszą to wówczas usiłowanie jest karalne tylko wyjątkowo. Kodeks karno-skarbowy przewiduje cztery wypadki, kiedy takie przestępstwo jest karalne, chodzi tutaj o art.69§4 kodeksu karno-skarbowego, art.70§3 kodeksu karno-skarbowego, art.85§3 i art.97§3. Zgodnie z art. 21§2 kodeksu karno-skarbowego sąd wymierza karę za usiłowanie w wysokości 2/3 ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo skarbowe. Ponadto zakresie odpowiedzialności za usiłowanie stosuje się regulację art.14 i art.15 kodeksu karno-wykonawczy w związku z art.21§3 kodeksu karno-skarbowego. Dokonanie następuje wówczas, gdy sprawca swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie ustawowe znamiona czynu zabronionego, z którymi kodeks karno-skarbowy łączy odpowiedzialność.