1. zwyczajne środki zaskarżenia,środki odwoławcze art. 103-109 k.p.w.

• apelacja

• zażalenie

2. nadzwyczajne środki zaskarżenia (rozstrzygnięcia prawomocne)

• kasacja 110-112 k.p.w.

• wniosek o wznowienie mandatu karnego

• wniosek o prawomocne uchylenie mandatu karnego

Bezwzględne przyczyny odwoławcze - orzeczenie podlega uchyleniu niezależnie od granic zaskarżenia podniesionych zarzutów i wpływu uchybienia na treść orzeczenia:

• wydała je osoba nieuprawniona do orzekania

• wydał je sędzia podlegający wyłączeniu z mocy prawa

• wydał sędzia niezdolny do orzekania

• sąd był nienależycie obsadzony

• orzeczenie nie zostało podpisane

• sąd powszechny orzekł w sprawach należących do właściwego sądu wojskowego

• sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwego sądu wyższego stopniem

• orzeczono karę środek karny nie znany w ustawie

• sprzeczność w treści orzeczenia uniemożliwiający jego wykonanie

• obwiniony nie miał obrońcy w wypadkach określonych w atr. 21 par 1

• obrońca nie brał udziału w czynnościach w których jego udział był obowiązkowy

• okoliczność wyłączająca postępowanie

Względne przyczyny odwoławcze:

• obraza przepisów prawa mat i przepisów postępowania

• błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawie orzeczenia, jeżeli miało to wpływ na jego teść

• rażąca niewspółmierności kary lub niesłuszności zastosowania albo niezastosowanie środka zabezpieczającego lub innego środka

Środki odwoławcze:

- skargowość cecha wszystkich środków, środki wnioskami stron. Postępowanie kontrolne po wpłynięciu skargi na decyzje lub czynność organizacyjna procesu.

- dewolutywność przejecie kompetencji do rozpoznawania sprawy przez organ wyższej instancji. Na wniosek strony - apelacja:

a) bezwzględna, prawnie skuteczny środek musi być rozpoznawany przez organ wyższej instancji, organ, który wydał zaskarżone rozstrzygniecie nie może go uchylić, zmienić przychylać się do żądania skarżącego uznając nawet wniesiony środek za zasadny.

b) względna, organ i instytucja może przychylać się do żądania zawartego w zaskarżeniu uchylić zmienić swoje nieprawomocne rozstrzygniecie, apelacja

- suspensywność wstrzymanie wykonalności zaskarżonego rozstrzygnięcia

a) bezwzględna, wstrzymanie już prze samo wniesienie środka zaskarżenia, apelacja

b) względna, wstrzymanie jeśli ustawa nie stanowi inaczej uzależnione od organu procesowego. Może, ale nie musi, zażalenie.

Sprzeciw - środek zaskarżenia służący do niektórych nieprawomocnych decyzji, mający charakter kasacyjny pozbawia mocy prawnej zaskarżone rozstrzygniecie np. sprzeciw do wyroku nakazowego.

Apelacja - jest środkiem odwoławczym od wyroku I instancji powodującym kontrolę wyroku przez instancję wyższą. Przysługuje stronom tj. oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy, obwinionemu.

Cechy apelacji:

-dewolutywność (oznacza przeniesienie rozpoznania sprawy do sądu wyższej instancji)

-suspensywność (polega na wstrzymaniu wykonania zaskarżonego wyroku, wnosi się ją na piśmie w terminie 7 dni od daty otrzymania wyroku wraz z uzasadnieniem)

Sąd odwoławczy rozpoznaję sprawę na rozprawie lub na posiedzeniu w przypadkach przewidzianych w ustawie. Sąd zawiadamia strony i przedstawicieli o terminie rozprawy. Sąd rozpoznaję sprawę w składzie jednoosobowym.

Zakres rozpoznania

Jeżeli apelacja dotyczy winy obwinionego, sąd odwoławczy dokonuje kontroli zaskarżonego wyroku w całości. Natomiast, gdy apelacja dotyczy kwestii orzeczonej kary, uważa się ją za zwróconą przeciwko całości rozstrzygnięcia o karze i środkach karnych.

Po rozpoznaniu apelacji sąd odwoławczy orzeka wyrokiem o utrzymaniu w mocy, uchyleniu lub zmianie zaskarżonego wyroku.

Zażalenie - środek odwoławczy od postanowień i zarządzeń zamykających drogę do wydania wyroku, a także od innych postanowień , zarządzeń i czynności, jeżeli przewiduje to ustawa. Służy stronom, a także innej osobie której decyzja lub czynność organu procesowego bezpośrednio dotyczy sądem właściwym do rozpoznania zażaleń (o odmowie wszczęcia i umorzeniu wszczętego) jest sąd okręgowy, pozostałe rozstrzyga sąd rejonowy. Jest środkiem o względnej dewolutywności. Suspensywność jest również względna (samo złożenie nie wstrzymuje wykonywania zaskarżenia postanowienia, sąd który je wydał lub sąd który został powołany do rozpatrzenia może wstrzymać wykonywanie.