Śledź nas na:



Przepisy prawa karno-skarbowego

Przepisy prawa karno-skarbowego cechują się kompleksowością tzn., że kodeks karno-skarbowy składa się z trzech części: materialnej, procesowej, wykonawczej.

 

Przedmiotem prawa karno-skarbowego jest interes i porządek finansowy Skarbu państwa

Źródła prawa są regulacje ustaw wynikające z innych gałęzi prawa:

  • finansowego,

  • ordynacji podatkowej,

  • ustaw o podatku od towarów i usług

  • ustaw o podatku akcyzowym.

  • Źródłami prawa skarbowego są również rozporządzenia.

Techniki legislacyjne:

1.Recepcja ma charakter bezpośredni, gdy na gruncie kodeksu karno-skarbowego stosujemy przepis innej ustawy bez jakiejkolwiek modyfikacji, jednocześnie traktujemy ten przepis za własny, ma charakter pośredni- polega na dopuszczeniu tzw. odpowiedniego stosowania przepisów np. art. 113 i art.178 kodeksu karno-skarbowego. Art.113- mówi o odpowiednim stosowaniu przepisów kodeksu prawa karnego, Art.178 - mówi o odpowiednim stosowaniu przepisów kodeksu karno-wykonawczego.

2. Blankietowość normy przepisu kodeksu karno-skarbowego polega na umieszczeniu w kodeksie przepisu, który posiada tylko ramy mówiące o odpowiedzialności. Aby te ramy zostały wypełnione musimy sięgnąć do przepisu innej ustawy np. art.118KKS - mówi o podatniku i płatniku, KKS nie definiuje tych pojęć.

3. Odwołanie się ma miejsce, kiedy przepis kodeksu karno-skarbowego ściśle odsyła do określonego przepisu ustawy np. art.45§2 kodeksu karno-skarbowego, który mówi o przedawnieniu odsyła do art.45§2 kodeksu karnego.

Budowa części szczególnej przepisu kodeksu karno-skarbowego:

  1. dyspozycja kazuistyczna,

  2. dyspozycja blankietowa,

Dyspozycja kazuistyczna polega na tym, że norma przepisu w sposób szczegółowy opisuje czyn zabroniony, określa jego odmianę tj. typy: uprzywilejowany lub kwalifikowany, jeżeli są przewidziane przez ustawę.

Dyspozycja blankietowa polega na przepisie, który określa ramy odpowiedzialności karnej. Aby te ramy wypełnić musimy sięgnąć do przepisów innej ustawy.

Ustawa względniejsza - jest określana przez całokształt okoliczności związanych z odpowiedzialnością osoby za przestępstwo lub wykroczenie karnoskarbowe, czyli nie bierzemy pod uwagę tylko sankcji, ale bierzemy pod uwagę okresy przedawnienia, warunkowego zawieszenia postępowania, umorzenia, a także zatarcie skazania. Po analizie tych elementów możemy stwierdzić, która ustawa jest ustawą względniejszą. Generalna zasada, od której nie ma wyjątków:

Zakaz łączenia ustaw, czyli stosowania ustawy nowej i wcześniej obowiązującej. Czas obowiązywania:

a)z uwagi na to czy dany czyn jest czynem zabronionym,

b)z punktu widzenia wieku sprawcy, gdyż zgodnie z art.5 kodeksu karnego za przestępstwo odpowiada osoba, która ukończyła 17 lat,

c)z punktu widzenia czy dana osoba była osobą poczytalną, czy nie pozostawała w błędzie, art.10,

d)z punktu widzenia odmian czynu. Terytorium RP. Jeżeli zmienia się zagrożenie wówczas następuje przeliczenie jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm stawkom dziennym grzywny. Wedle ustawy, jeżeli dany czyn już nie jest czynem zabronionym wówczas zatarcie następuje z mocy prawa. Art.2 mówi o zachowaniu się człowieka. Zachowanie się jest zawsze czynem.

Sposoby realizacji czynu:

1.Działanie - jest to ruch człowieka w określonym kierunku,

2.Zaniechanie - jest to brak ruchu w określonym kierunku. Ponadto jest to cecha ludzkiej aktywności i spostrzegania na skutek pewnych zewnętrznych okoliczności, które z tą aktywnością łączą odpowiedzialność karną. Szczególnie jest to istotne przy przestępstwach skutkowych przez zaniechanie art.1§4 kodeksu karno-skarbowego.

Skutek - to zmiana w układzie elementów rzeczywista, która jest wynikiem czynu człowieka. Możliwość popełnienia przestępstwa skutkowego przez zaniechanie może zaistnieć tylko wtedy, gdy na określonej osobie ciąży obowiązek prawny zapobiegania skutkowi, z którym ustawa łączy odpowiedzialność karną. Ten obowiązek prawny może wynikać z ustawy, z pełnienia określonej funkcji np. księgowa i prowadzenie ksiąg rachunkowych, bądź z umowy.

Miejsce popełnienia czynu zabronionego:

1.Miejsce zachowania się sprawcy, tj. miejsce, w którym działał lub zaniechał działania,

2.Miejsce, w którym skutek nastąpił bądź według zamiaru sprawcy miał nastąpić.

Ustalenie miejsca czynu zabronionego jest istotne i ważne ze względu na postępowanie w sprawach karnoskarbowych, albowiem miejsce czynu decyduje o właściwości sądu - dokładnie właściwości miejscowej. Jeżeli miejsce czynu następuje w kilku miejscach, wtedy właściwym będzie sąd w okręgu, którego organy ścigania jako pierwsze wszczęły postępowanie przygotowawcze art31§3 w związku z art. 113 kodeksu karno-skarbowego.

Miejscem czynu może być terytorium państwa obcego, ma to miejsce wówczas, gdy sprawca dopuści się przestępstwa skierowanego przeciwko istotnym interesom państwa polskiego. Sprawcą może być obywatel polski jak również cudzoziemiec.

Pod pojęciem istotne interesy należy rozumieć taki czyn, który jest przestępstwem skarbowym powodującym zaistnienie poważnego zagrożenia finansowego w wysokości 10-krotności wielkiej wartości. Wielka wartość to 1000- krotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia art.53§16 kodeksu karno-skarbowego. W odniesieniu do przestępstw popełnionych za granicą przez cudzoziemca może być prowadzone postępowanie w stosunku do osób nieobecnych art.173-177kodeksu karno-skarbowego. To postępowanie w stosunku do osób nieobecnych może dotyczyć cudzoziemca, który na terytorium RP nakłania lub udziela pomocy do popełnienia przestępstwa za granicą skierowanego przeciwko interesom finansowym wspólnot europejskich.

Zasady odpowiedzialności karno-skarbowej:

1.Nie ma przestępstwa - nie ma kary art.1§2 kodeksu karno-skarbowego.

2.Zakaz retroakcji - przepisy karno skarbowe.

3.Czynem zabronionym jest czyn o wyższym stopniu społecznej szkodliwości art.1§2 kodeksu karno-skarbowego. Społeczna szkodliwość czynu jest określana za pomocą elementów przedmiotowych i podmiotowych. Obowiązująca koncepcja ścisła (kompleksowa) stwierdza, że do elementów przedmiotowych należy:

a)rodzaj i charakter zagrożenia lub naruszonego dobra,

b)waga naruszonego obowiązku finansowego,

c)wysokość uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności publicznoprawnej,

d)sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego.

4.Zasada winy art.1§3 kodeksu karno-skarbowego.

5.Zasada humanizmu art.12 kodeksu karno-skarbowego.

Elementy podmiotowe:

a)motywacja,

b)zamiar,

c)stopień naruszenia reguł ostrożności.

 

Ustawowe znamiona czynu zabronionego (przestępstwa lub wykroczenia). Jest to zespół cech charakterystycznych czynu, który został wyodrębniony na zasadzie powtarzających się cech konstruujących przestępstwa lub wykroczenie.

Czyny zabronione:

1.Przestępstwo - definicja legalna art.53§2 kodeksu karno-skarbowego

2.Wykroczenie - definicja art. 53§3 w związku z paragrafem 26.

Ponadto przestępstwa dzielą się z uwagi na wystąpienie skutku na: formalne i materialne. Przestępstwo formalne polega na zachowaniu się przez sprawcę w sposób sprzeczny z normami prawa karnoskarbowego. Przestępstwo materialne - dla swojego zaistnienia wymaga osiągnięcia przez sprawcę skutku, do którego dąży.

 



Zobacz także