Instytucje prowadzące do nadzwyczajnego złagodzenia kary:

• instytucja w stosunku do młodocianego - art. 12 § 3 kodeksu karno-skarbowego, art. 60 § 2 kodeksu karnego - 20 § 2 kodeksu karno-skarbowego - sytuacje, gdy kara orzekana za przestępstwo skarbowe byłaby niewspółmierna do stopnia społecznej szkodliwości czynu,

• błąd nieusprawiedliwiony co do okoliczności wyłączającej bezprawność lub błąd także niesprawiedliwości (błąd co do prawa), nieświadomości i karalności czynu - art. 10 § 5 kodeksu karno-skarbowego,

• odpowiedzialność osoby niepoczytalnej - art. 11 § 22 kodeksu karno-skarbowego,

• odpowiedzialność w ramach usiłowania nieudolnego - art. 14 § 2 kk - 21 kodeksu karno-skarbowego,

• odpowiedzialność wobec współdziałającego (współsprawcy), który dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu - art. 23 § 2 kk - 20 §2 kodeksu karno-skarbowego,

• odpowiedzialność wobec pomocnika - art. 19 §2 kk - 20 §2 kodeksu karno-skarbowego,

• odpowiedzialność wobec podżegacza i pomocnika, ale pod warunkiem, że czynu nie usiłowano dokonać - art. 22 § 2 kk - 20 § 2 kodeksu karno-skarbowego.

Są to wszystkie sytuacje, które odnoszą się do części ogólnych kodeksu karnego i kodeksu karno-skarbowego.

Art. 77 § 4 kodeksu karno-skarbowego - płatnik lub inkasent, który nie wpłacił w terminie pobraną zaliczkę podatkową, jeżeli wpłata tej gotówki nastąpi przed wszczęciem postępowania w sprawie, to taka osoba może liczyć na nadzwyczajne złagodzenie kary (także na odstąpienie od wymierzenia kary).

Instytucja nadzwyczajnego złagodzenia kary polega na karze ograniczenia wolności.

Art. 26 § 1 kodeksu karno-skarbowego - następuje gradacja w przypadku, gdy:

1. czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności to sąd orzeka karę ograniczenia wolności,

2. sąd odstępując od wymierzenia kary może orzec środek karny, nie każdy środek, a tylko:

1. przepadek przedmiotu,

2. ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu,

3. zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu bądź zajmowania określonego stanowiska,

4. podanie wyroku do publicznej wiadomości

1. sąd odstępuje od wymierzenia kary (kara grzywny, ograniczenia wolności), ale z uwagi na społeczną szkodliwość czynu zachowanie się sprawcy po zdarzeniu może także odstąpić od środków karnych - art. 29 pkt 4 kodeksu karno-skarbowego (kiedy zachodzi konieczność orzeczenia w przepadku przedmiotów, zakazany to ten przepadek, który musi nastąpić, innych możliwości nie ma,

2. w sytuacji, gdy sprawca dopuścił się przestępstwa skarbowego związku z którym nastąpiło uszczuplenie bądź narażenie na uszczuplenie należności publiczno - prawnej, a przed orzeczeniem ta należność została uiszczona to nadzwyczajne złagodzenie kary może polegać na orzeczeniu kary grzywny, tylko w wysokości nieprzekraczającej połowy górnej granicy ustawowego zagrożenia przypisanego sprawcy czynu - są to cztery możliwości, sąd obok kary grzywny może orzec jeden lub kilka środków karnych z grupy czterech środków karnych,

3. możliwość fakultatywna - sąd może nadzwyczajnie złagodzić karę, a nawet warunkowo zawiesić wykonanie tej kary w stosunku do sprawcy, który współdziała z inną osobą, czy też innymi osobami pod warunkiem, że ujawnił organom ścigania informacje dotyczące osób współdziałających i istotne okoliczności popełnienia czynu (czynów z inną osobą lub też z innymi osobami).