Śledź nas na:



System kar i środków karnych

Kara - to sposób reakcji na czyn naganny sprawcy.

Art. 32 kk - katalog kar.

 

Teorie retrybutywne - uzasadniają konieczność ukarania sprawcy przestępstwa odwetem, odpłata za wyrządzone zło. (równoważenie zła).

Celowości -konieczność ukarania czynu zabronionego osiągnąć cel ogólnoprewencyjny, pokazać sprawcy, że przestępstwo się opłaca, aby powstrzymać go w przyszłości od czynów przestępczych.

Społeczną użyteczność można osiągnąć poprzez adekwatną karę za popełnienie czynu przestępczego w zależności od cech indywidualnych sprawcy.

Pozytywne efekty w przypadku obu prewencji mogą osiągnąć kary sprawiedliwe. Kara nadmiernie surowa godzi w przestępcę, a społeczeństwo zacznie się z nim solidaryzować - nie sprzyja celom społecznie użytecznym.

Kara kryminalna - to reakcja w imieniu społeczeństwa wymierzona przez niezawisłe organy sądowe za czyn naganny sprawcy przynosząca za sobą odpowiednią dozę dolegliwości. Każda kara jest adekwatna do popełnionego czynu.

  • grzywna - dochód budżetu państwa

  • ograniczenie wolności - kara o charakterze wolnościowym „ wiąże się z nałożeniem na sprawcę pewnych dolegliwości np. obowiązek pracy społecznie.

  • pozbawienie wolności - pobyt sprawcy w zakładzie karnym

 

Kary zastępcze - jeśli kary orzeczone nie mogą być z jakiś powodów wyegzekwowane.

Kary kryminalne - zabezpieczane są przymusem państwowym, orzeczone muszą być natychmiast wykonane.

1. Grzywna- kara majątkowa którą wymierza się w stawkach dziennych określając ilość stawek oraz wysokość jednej stawki.

Dwa etapy wymierzania:

Pierwszy etap:

  • art. 33 § 1 KK - liczba stawek dziennych grzywny (od 10 do 360 stawek dziennych),

  • art. 309 KK - kara grzywny obok kary pozbawienia wolności (do 2000 stawek dziennych - wyjątek).

Musi być adekwatna do zachowania nagannego sprawcy i do stopnia jego winy oraz cech indywidualnych (np. pierwszy raz karany).

Drugi etap: polega na określeniu stawki krotnej jednej stawki dziennej grzywny (art. 33 § 3KK):

  • nie niższa od 10 zł i nie większa niż 2000 zł.

  • zależy od sytuacji ekonomicznej sprawcy - dolegliwość stawki musi być analogiczna dla każdego sprawcy.

Uiszczanie grzywny - art. 44 KK i następne:

  • skazanego sąd wzywa do uiszczenia w ciągu 30 dni,

  • jeśli nie uiści to ściąga w drodze egzekucji,

  • jeśli nie uiści, a grzywna nie przekracza 120 stawek dziennych to zmienia na pracę społecznie użyteczną (10 stawek = l miesiąc),

  • wyższa grzywna lub sprawca nie chce odpracować zamienia się na zastępczą karę pozbawienia wolności (1 dzień = 2 stawki dzienne), kara zastępcza nie może przekraczać 11 miesięcy.

2. Ograniczenie wolności - art. 34 kk i następne - od 1 miesiąca do 12 miesięcy (w przypadkach szczególnych 18 miesięcy. Polega na:

  • wykonaniu pracy wskazanej przez sąd,

  • skazany nie ma możliwości bez zgody sądu zmiany miejsca stałego pobytu,

  • ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary,

  • możliwość skrócenia kary do połowy orzeczonego wyroku w wyroku wymiaru jeśli sprawca sumiennie wykonywał swoje obowiązki.

Art. 35

  • § 1 - praca społeczna - nieodpłatna, kontrolowana praca społeczna wskazana przez sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną na rzecz społeczności lokalnej - w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym.

  • § 2 - zamiast pracy użytecznej społecznie może być zastąpiona w stosunku do osoby zatrudnionej potrąceniem od 10 do 25% wynagrodzenia za pracę na rzecz Skarbu Państwa albo cel społeczny wskazany przez sąd (skazany w tym okresie nie może rozwiązać stosunku pracy).

  • § 3 - Miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania obowiązku pracy określa sąd po wysłuchaniu skazanego - nie chodzi o dezorganizację życia sprawcy, ale o dodatkowe dolegliwości za popełnione przestępstwo.

Art. 36 § 2 kk - obowiązki, które mogą być dorzucone do kary ograniczenia wolności ( np. przeproszenie pokrzywdzonego).

3. Kara pozbawienia wolności (art. 37 KK) - trwa najkrócej 1 miesiąc a najdłużej 15 lat. Wymierza się ją w miesiącach i latach.

Długoterminowe kary pozbawienia wolności 25 lat i dożywotnie pozbawienie wolności.

Kary pozbawienia wolności odbywane są przez sprawców w zakładach karnych penitencjarnych dla:

  • młodocianych,

  • odbywających karę po raz pierwszy

  • recydywistów penitencjarnych

  • w ZK w których odbywa się karę aresztu wojskowego.

Kara śmierci została wyeliminowana z porządku prawnego - w 1988 r. orzeczona i wykonana po raz ostatni w Polsce.

 



Zobacz także