Źródła prawa wykroczeń (trzy płaszczyzny):

• prawo materialne - reguluje zasady odpowiedzialności, kwestie związane z wyłączeniem odpowiedzialności, katalog i zasady wymierzania kar środków karnych, poszczególne czyny będące wykroczeniami (źródła prawa: kodeks wykroczeń, ustawy szczególne)

• prawo procesowe - kto prowadzi postępowanie, przebieg, przesłanki, (źródła prawa: kodeks postępowania w sprawach wykroczeń)

• prawo wykonawcze - przepisy regulujące wykonywanie kar i środków (źródła prawa: kodeks karny wykonawczy)

Czas i miejsce popełnienia wykroczenia:

• obowiązuje zasada „Nie ma wykroczenia bez ustawy obowiązującej w czasie popełnienia przestępstwa".

• wykroczenie popełnia się w czasie działania lub zaniechania działania sprawcy

• gdy zmieniają się przepisy to stosujemy tą ustawę, która jest względniejsza dla sprawcy; generalnie stosujemy nową.

• Miejsce, w którym sprawca działał lub zaniechał działania albo nastąpił skutek lub skutek miał nastąpić wg. zamiaru.

Wykroczenie - czyn człowieka zabroniony pod groźbą kary przez ustawę określającą jego znamiona, bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy (przestępstwo: społecznie szkodliwy czyn w stopniu wyższym niż znikomy) definicja wynika z art. 1 par 1 i 2 Kodeksu Wykroczeń.

Społeczna szkodliwość czynu - przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu bierze się pod uwagę elementy stanowiące konkretyzację strony podmiotowej i podmiotu czynu zabronionego:

• rodzaj i charakter naruszonego dobra

• rozmiary wyrządzonej szkody

• sposób i okoliczności popełnionego czynu

• wagę naruszonego obowiązku

• postać zamiaru sprawcy

• motywację sprawcy

• rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia

Społeczna szkodliwość - to cecha wykroczenia czynu, oznacza ujemną społecznie treść czynu (jego materialną zawartość). Jest to cecha obiektywna czynu, niezależna od ustawodawcy.

Czyn - to takie zachowanie człowieka (działanie lub zaniechanie), które zależne jest od jego woli ma znaczenie w układzie społecznym.

Czyn zabroniony - to zachowanie o znamionach określonych w ustawie karnej.

Bezprawność karna - to sprzeczność z normą prawa karnego, naruszenie zakazu lub nakazu zawartego w tym pawie.

Ustawowe znamiona czynu zabronionego:

1. przedmiot ochrony

2. strona przedmiotowa (czyn i jego formy, związek przyczynowy)

3. podmiot (osoba która ukończyła 17 lat, podmiot indywidualny, powszechny)+ odpowiedzialność podmiotów zbiorowych (odrębna ustawa)

4. strona podmiotowa (psychiczny stosunek sprawcy do czynu, wina i jej formy)

Różnice między przestępstwem a wykroczeniem:

• społeczna szkodliwość czynu

• inne zagrożenia karą

• inne organy orzekające

• inne procedury

• czyny przepołowione