Środki karne orzekane na gruncie kodeksu karno-skarbowego i odpowiedzialności za wykroczenia:

Art. 22 § 2:

• dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
• przepadek przedmiotów,
• ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów.

Równowartość pieniężna przepadku przedmiotów ustawodawca zezwala zastosować, gdy:

1. przedmioty lub narzędzia, które powinny ulec przepadkowi uległy zniszczeniu

2. zgubieniu,

3. gdy z innych przyczyn faktycznych lub prawnych nie może nastąpić objęcie tych przedmiotów w posiadanie.

Orzekając, ten środek karny jest regulacją specyficzną:

1. zakres możliwości orzeczenia przepadku,

2. określenie wartości przedmiotów,

3. orzeczenie środka karnego.

Jeżeli brało udział kilka osób to osoby te odpowiadają solidarnie za uiszczenie kwoty w przepadku przedmiotów.

Zapłata równowartości pieniężnej w przypadku przestępstw skarbowych ma dwojaką funkcję:

1. kompensacyjną,

2. represyjną.

Za pomocą tej instytucji odbiera się od sprawcy wszystko to, co uzyskał w drodze przestępstwa, jest to pewna swoista sankcja karna.

1. przepadek korzyści majątkowej,
2. ściągnięcie równowartości pieniężnej w przepadku korzyści majątkowej.

Przepadek korzyści majątkowej - w przypadku przestępstw skarbowych może nastąpić odebranie korzyści majątkowych pochodzących pośrednio i bezpośrednio z przestępstwa, gdy:

1. art. 37 § 2, gdy sprawca uczynił sobie z działalności przestępczej stałe źródło dochodów,

2. gdy sprawca działa w grupie zorganizowanej lub związku przestępczego działającego w celu popełnienia przestępstwa skarbowego.

Jest on orzekany, gdy w grupie osób nie można przypisać winy, są nieletnimi, działają w stanie niepoczytalności, choroby psychicznej, błędu to można odebrać.

Możliwość orzekania przepadku:

1. gdy sprawca działa w stanie niepoczytalności,

2. gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma,

3. gdy nastąpiło warunkowe umorzenie postępowania,

4. gdy nastąpiła możliwość przepadku środka zabezpieczającego,

5. gdy nastąpiły okoliczności wyłączające odpowiedzialność sprawcy z uwagi na brak winy - konstrukcja błędu.

Grupa zakazu - prowadzenie działalności, zajmowanie stanowiska, wykonywanie zawodu

Zakaz - jeżeli sprawca dopuścił się przestępstwa skarbowego w stanie niepoczytalności sąd ma możliwość fakultatywną orzeczenia zakazu, cechuje go to, że jest on bezterminowy w przeciwieństwie do zakazu, który jest środkiem karnym sąd uchyla, gdy ustaną przyczyny jego orzeczenia.

Zakaz jako środek karny - różnice:

1. okres ustalony przez ustawodawcę od 1 roku do 5 lat,

2. może być orzeczony tylko, gdy regulacja kodeksowa na to zezwala - art. 34 § 2 kodeksu karno-skarbowego, gdy:

• sprawca dopuści się jednego z przestępstw,

• sprawca został skazany w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary na podstawie art. 38 § 2.

Orzeczenie zakazu może być używane, gdy:

1. sprawca nadużył stanowiska, zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej,

2. dalsze prowadzenie działalności gospodarczej, stanowiska lub zawodu zagrażałoby istotnym interesom w prowadzeniu sprawy.

Art. 22 kodeksu karno-skarbowego 41 § 2: po upływie połowy okresu, ale nie wcześniej niż po roku z uwagi na pozytywne sprawowanie się sprawcy może uznać środek karny za wykonany, art. 191 - sąd może dość do takiego wniosku.

1. pozbawienie praw publicznych - jest to środek czasowy, dolegliwość z perspektywy wykonywania określonego stanowiska. Osoba taka:
   1. traci bierne i czynne prawo wyborcze,
   2. zakaz zajmowania stanowisk w wymiarze sprawiedliwości,
   3. utrata tytułów, odznaczeń, orderów, a w przypadku żołnierzy degradacja.
2. podanie do publicznej wiadomości,
3. środki związane z podaniem sprawcy próbie - warunkowe umorzenie postanowienia, zawieszenie wykonania kary oraz warunkowe zwolnienie.

Art. 47 § 2 - trzy środki za wykroczenia skarbowego:

• dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,

• przepadek przedmiotów,

• ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów.

Orzekanie środków karnych, co do zasady:

• obok kar

• zamiast kar (nie każdy środek karny, a tylko cztery: przepadek, ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów, zakazy, podanie wyroku do publicznej wiadomości).

Art. 19 daje możliwość odstąpienia od środków karnych, można ich zaniechać.

Środki zabezpieczające (art. 22 § 3 i art. 47 kodeksu karno-skarbowego) jest nim przepadek i jest on orzekany w przypadku wykroczeń skarbowych, jt jedyny środek zabezpieczający.

Art. 29 kodeksu karno-skarbowego - wskazuje całą gamę możliwości w zależności od sytuacji, które podlegają temu przepadkowi (bezpośrednio, to co pochodzi z przestępstwa: narzędzia, przedmioty służące do popełnienia przestępstwa skarbowego, rzeczy ruchome, opakowania bądź inne przedmioty połączone z rzeczami, instrukcje, książki).

Art. 29 pkt 4 kodeksu karno-skarbowego - przedmioty których posiadanie, wytwarzanie obrót lub przewóz jest zabroniony prowadzi do obligatoryjnego przepadku, za każdym razem muszą zostać odebrane od sprawcy, to co nie stanowi dowodów sprawcy.

Kwestią przepadku jest zasada proporcjonalności.

Art. 31 § 2 kodeksu karno-skarbowego ogranicza:

• nie podlegają przepadkowi przedmioty, które należą do osób trzecich, gdy sprawca uzyskał je w drodze przestępstwa lub wykroczenia,

• nie orzeka się przepadku, gdy byłoby to niewspółmierne do przestępstwa skarbowego,

• gdy uiszczoną należność publicznoprawną dotyczącą przedmiotów zagrożonych przepadkiem, chyba że ta kwota jest nieproporcjonalna, od art. 29 pkt 4 nie ma żadnego odstępstwa,

• z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia przedmioty przechodzą na rzecz SP w drodze orzeczenia sądowego.