Definicje procesu karnego:

1. Przewidziane prawem zachowanie organów procesowych i pozostałych uczestników, zmierzające do wykrycia i ustalenia czynu przestępczego i jego sprawcy oraz do wymierzenia mu kary lub zastosowania innych środków lub uniewinnienia oskarżonego.

2. To prawnie uregulowana działalność zmierzająca do realizacji prawa karnego materialnego.

Definicje prawa karnego procesowego:

1. Ogół norm prawnych regulujących postępowanie karne.

2. Zespół norm regulujących działalność organów państwowych, prowadzona w celu ustalenia czy w konkretnym przypadku popełniono przestępstwo, przez kogo i jaką kare powinien ponieść, a także zespół norm regulujących uprawnienia osób uczestniczących w procesie.

Cele procesu karnego (art. 2 i 297 kpk):

Art. 297- specyficzne tylko dla tego stadium procesu karnego.

Art. 2- ogólne cele całego procesu karnego.

art. 2 §1 pkt 1- zasada trafnej reakcji karnej.

art. 2 §1 pkt 2- prewencja ogólna i szczególna.

art. 2 §1 pkt 4- zasada szybkości procesu karnego.

Art. 2 §2- zasada prawdy.

297- mówi o celu ogólnym, tj. ostatecznym rezultacie do którego zmierza proces karny, jak również o celach cząstkowych, które występują na poszczególnych etapach procesu karnego.

Przedmiot prawa karnego procesowego:

1. Uprawnienia i obowiązki: organów procesowych, stron, pozostałych uczestników postępowania

2. Tryb i forma dokonywania czynności procesowych.

3. Gwarancje: wymiaru sprawiedliwości oraz praw i interesów stron.

Przedmiot procesu karnego:

Sprowadza się do rozstrzygnięcia jakiejś kwestii prawnej, której rozstrzygniecie jest zadaniem postępowania przygotowawczego. W procesie karnym kwestie taką stanowią odpowiedzialność karna jako główny nurt procesowy, jak również kwestia odpowiedzialności cywilnej, która związana jest z ubocznym nurtem procesu karnego, w ramach tzw procesu adhezyjnego.

Podstawa faktyczna procesu karnego (art. 303 kpk):

Art. 303 - określa ją jako uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Oznacza to, iż wszczęcie postępowania karnego uzależnione jest od istnienia zdarzenia faktycznego, które pozwala przyjąć, iż mamy do czynienia z zachowaniem uprawdopodabniającym naruszenie norm prawa karnego materialnego. Wskazane prawdopodobieństwo nie oznacza wymogu z udowodnieniem stanu faktycznego, a jedynie niezbędne jest tu przyjecie dużego prawdopodobieństwa zaistnienia danego stanu faktycznego.

Stadia procesu karnego:

Wszczęcie

I. Postępowanie przygotowawcze:

- dochodzenie

- śledztwo

Wpłynięcie aktu oskarżenia do sądu

II. Postępowanie sądowe:

- przed sądem I instancji

- przed sądem odwoławczym

Uprawomocnienie wyroku

III. Postępowanie wykonawcze.

Zatarcie skazania

Tryby ścigania przestępstw:

Tryb ścigania- porządek wszczynania i kontynuowania postępowania karnego.

Wyróżniamy dwa rodzaje trybów:

1. Prywatnoskargowy.

2. Publiczno skargowy:

• z urzędu

• na wniosek

Jeśli w normie nie jest określona forma ścigania to znaczy, że postępowanie jest wszczynane z urzędu.( np. art. 295kk)

Funkcje i gwarancje procesowe:

Funkcje procesowe - to stosunki procesowe miedzy oskarżycielem, oskarżonym i sądem charakterystyczne dla struktury współczesnego postępowania karnego. Przez funkcje procesowe rozumie się rodzaje (kierunki) działalności procesowej podmiotów procesu. Jako funkcje procesowe występują:

• funkcja ścigania karnego (oskarżania) zmierzająca do wykrycia, ujęcia i doprowadzenia do ukarania osoby winnej

• funkcja ochrony skierowana na obronę praw i interesów oskarżonego i zmierzająca do uzyskania dla niego najkorzystniejszego rozstrzygnięcia.

• funkcja orzekania polegająca na rozpatrzeniu sprawy w postępowaniu głównym i rozstrzygniecie jej przez skazanie bądź uniewinnienie oskarżonego lub umorzenie sprawy.

Gwarancje procesowe - środki zabezpieczające oznaczone prawa i interesy w procesie karnym. Środki te powinny wynikać z ustawy, mają na celu urealnienie przyznanych praw, tak aby nie były hasłami bez pokrycia.

Rodzaje gwarancji:

• chroniąca interesy wymiaru sprawiedliwości (np. dyrektywa swobodnej oceny dowodów, niezawisłości sędziowskiej)

• chroniąca prawa oskarżonego w procesie karnym (np. domniemanie niewinności).

Gwarantem przestrzegania powyższych gwarancji jest możliwość wystąpienia z żądaniem kontroli do organów wskazanych w kodeksie postępowania karnego, jak również do organów ponadpaństwowych ponadpaństwowych Strasburgu.