Śledź nas na:



Pojęcie proces karny i prawo karne procesowe

Źródła prawa karnego procesowego:

W ujęciu normatywnym jest sformalizowany akt władzy państwowej ustanawiający przepisy obowiązującego prawa.

W RP źródłami tymi są:

  • konstytucja

  • ustawy

  • ratyfikowane umowy międzynarodowe

  • rozporządzenia

Warunkiem wejścia ich w życie jest ich promulgowanie (wejście w życie).

Uchwały RM oraz zarządzenia nie stanowią źródła prawa karnego procesowego, gdyż mają charakter wewnętrzny. Również nie stanowią źródła prawa karnego procesowego wytyczne i orzeczenia Sądu Najwyższego.

Rodzaje procesu karnego:

Proces prosty - kiedy rozpoznaje się jeden czyn jednego oskarżonego.

Proces złożony - wielopodmiotowy lub wieloprzedmiotowy.

Postępowanie właściwe - postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonego.

Postępowanie incydentalne - służy do rozstrzygania kwestii ubocznych pojawiających się w ramach postępowania właściwego (np. wyłączenie sędziego z postępowania).

Postępowanie samoistne - samodzielny byt. Jest tokiem, w którym przebiega postępowanie w zakresie odpowiedzialności karnej lub niekiedy cywilnej.

Postępowanie pomocnicze - pełni rolę służebną w stosunku do postępowania. Pozwala na realizacje celu postępowania samoistnego.

Naczelne zasady procesowe i ich rola w procesie:

Społecznie ważne, ogólne dyrektywy uregulowania najbardziej istotnych kwestii z zakresu procesu.

Zasady mają postać norm:

  • zobowiązujących - wskazują jak należy postępować

  • uprawniających - stwarzają możliwość określonego postępowania

Zasady ogólno - prawne, np.

  • zasada państwa prawa

  • zasada humanitaryzmu

Zasady procesowe:

I. Ustrojowo- organizacyjne

  1. Zasada prawa do sądu.

  2. Zasada niezawisłości sędziowskiej.

  3. Zasada udziału czynnika społecznego w orzekaniu.

  4. Zasada kolegialności sądu.

II. Ściśle procesowe:

Zasady związane z wszczęciem procesu karnego:

  • zasada ex officio (ścigania z urzędu)

  • zasada legalizmu

  • zasada skargowości

Zasady dotyczące postępowania dowodowego:

  • zasada prawdy obiektywnej

  • zasada bezpośredniości

  • zasada koncentracji materiału dowodowego

  • zasada swobodnej oceny dowodów

  • zasada obiektywizmu

Dotyczące formy i sposobu prowadzenia postępownia:

  • zasada kontradyktoryjności

  • zasada jawności

  • zasada ustności

  • zasada rzetelnego procesu

Dotyczące sytuacji prawnej oskarżonego:

  • zasada domniemania niewinności

  • zasada prawa do obrony

  • zasada ciężaru dowodowego (onus probambi)

 



Zobacz także