Wyróżniamy dwa pojęcia ogólne:

Pochód przestępstwa składa się z dwóch części:

• uwewnętrznionej, czyli co się kryje w głowie sprawcy (zamiar, przestępstwa umyślne),

• uzewnętrznionej - wyróżniamy tu trzy elementy (zawierające różnicę między przychodem, a zamiarem):

Przygotowanie - zachodzi kiedy sprawca czyni starania, tzn. pozyskuje informacje, zbiera narzędzia, wchodzi w przygotowania.

Formy przygotowania:

personalne - wejście w porozumienie z inną osobą,

rzeczowe - zbieranie informacji, rzeczy, czy też narzędzi.

Starania sprawcy w dwóch formach muszą zmierzać do popełnienia czynu.

Na gruncie prawa karno-skarbowego przygotowanie nie jest karalne, nie ma normy prawnej ogólnej, która by zawierała penalizację tego zachowania.

Art. 67 § 2 kodeksu karno-skarbowego - jest to przestępstwo skarbowe, które swoją strukturą będzie przypominało przygotowanie. Przysposobienie i uzyskiwanie środków w celu popełnienia przestępstwa, fałszowania znaków akcyzy lub upoważnienie do odebrania banderoli akcyzowych.

Uzyskanie przysposobienia - chodzi o matrycę, które dają podstawę do wydruku akcyzy, papier, programy komputerowe (nie zawsze będzie to możliwe w przypadku udowodnienia), musi udowodnić zamiar.

Zamiar - pewne nastawienie sprawcy do realizowanego czynu, sam fakt nie jest podstawą do ukarania, a sprawca musi zrobić coś ponadto.

W celu - to przestępstwo może być popełnione tylko w zamiarze popełnienia i musi być wyraźnie oznaczony cel działania sprawcy, chodzi tylko o zamiar bezpośredni kierunkowy. Udowodnienie tego zamiaru spoczywa na organach prowadzących postępowanie.

Usiłowanie cechuje się trzema elementami wchodzącymi na jego strukturę:

1. zamiar - jest nastawieniem sprawcy do realizowanego czynu, w przeciwieństwie do przygotowania może być popełnione w zamiarze bezpośrednim i ewentualnym, sprawca chce zrealizować określony czyn zabroniony lub godzi się na to,

2. zachowanie zmierzające bezpośrednio do dokonania - sprawca gdyby uczynił coś jeszcze poza dokonaniem dopuścił by się czynu zabronionego, ostatnia forma przed dokonaniem, sprawca zrobił wszystko poza osiągnięciem skutku,

3. brak dokonania - w przypadku przestępstw materialnych (brak osiągnięcia skutku do którego sprawca zmierzał oraz brak wyniesienia rzeczy) i formalnych (brak zrealizowania wszystkich elementów w strukturze czynu zabronionego).

Usiłowanie:

• udolne - sprawca nie dokonuje czynu zabronionego (przestępstwa i wykroczenia skarbowego),

• nieudolne - sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie czynu zabronionego nie jest możliwe z uwagi na brak przedmiotu nadającego się do dokonania lub z uwagi na użycie środka za pomocą którego nie jest możliwe dokonanie tego typu czynu zabronionego, istotne jest ono, gdyż jest ujęte w przepisach kodeksu karnego - art. 21 § 3 - ustawodawca odwołuje się do art. 14 § 2 kodeksu karnego.

Różnice:

• na gruncie prawa karnego usiłowanie jest karane zawsze bez względu na czyn i karę, tylko gdy mamy do czynienia z sankcją za dany czyn zabroniony, gdy przekracza rok pozbawienia wolności, a gdy jest pewna grupa przestępstw skarbowych - tylko gdy tak postanowił ustawodawca, kara powyżej roku, zaś poniżej gdy ustawodawca w przepisie to zaznaczył,

• usiłowanie jest karalne tylko przy przestępstwach skarbowych, zaś przy wykroczeniach jest tylko kara grzywny,

• kara za usiłowanie jest orzekana w wymiarze do 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia,

• usiłowanie jest karalne gdy sankcja przekracza rok;

• art. 64 § 4 - w związku z § 2 i 3 kodeksu karno-skarbowego - podanie nieprawdziwych danych,,

• art. 70 § 3 - w związku z § 1 i 2 - nielegalne zbywanie i nabywanie znaków akcyzy,

• art. 75 § 3 - w związku z § 1 i 2 - wyłudzenie pozwolenia lub koncesji,

• art. 97 § 3 - w związku z § 1 i 2 - wyłudzenie zezwolenia dewizowego.

Dokonanie jest przestępstwem materialnym (zachodzi, gdy następuje skutek) oraz formalnym (dokonanie naruszenia, gdy zostaną zrealizowane wszystkie znamiona typu czynu zabronionego).